Thái nhân cách được xem là một dạng phụ của rối loạn nhân cách chống xã hội (antisocial personality disorder – ASPD). Biểu hiện của chứng thái nhân cách là gì? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn thông qua nội dung được chia sẻ dưới đây.
Thái nhân cách (psychopathy) là một thuật ngữ xuất phát từ tiếng Hy Lạp. Trong giai đoạn trước, thuật ngữ này từng được dùng để chỉ bất kỳ rối loạn tâm thần nào. Ở hiện tại, chứng thái nhân cách được mô tả chi tiết nhất trong sổ tay Chẩn đoán và Thống kê về Rối loạn Tâm thần (DSM-5) là một dạng của rối loạn nhân cách chống xã hội (antisocial personality disorder – ASPD). Ngoài ra, thuật ngữ thái nhân cách còn được dùng để ám chỉ một trong những tính cách thuộc bộ ba nhân cách đen tối (The Dark Triad Personality).
Cụ thể hơn, bộ ba nhân cách đen tối gồm rối loạn nhân cách ái kỷ (narcissism), hội chứng thái nhân cách (psychopathy) và chủ nghĩa xảo quyệt (machiavellianism). Sau này, bạo dâm (sadism) được thêm vào và đồng thời trở thành bộ tứ đen tối (Dark Tetrad). Cả 4 nhân cách này đều hướng đến hành vi tiêu cực, xấu xa. Tuy nhiên, trên thực tế, tỷ lệ những người thái nhân cách trở thành kẻ sát nhân khá thấp mà có thể tồn tại trong môi trường sống bình thường.
Trong tâm thần học, chứng thái nhân cách được mô tả là đặc trưng bởi sự vô cảm và thiếu hụt lương tâm kết hợp với tính cách khoa trương, tự cao, nhẫn tâm. Ngoài ra, họ thường sử dụng các thủ thuật nhằm kiểm soát, giành quyền thống trị tâm trí đối phương. Đây là hành vi thao túng tâm lý khá phổ biến trong xã hội hiện nay.
Đọc thêm bài viết: Bạn có đang bị thao túng tâm lý? Tìm hiểu các dấu hiệu cảnh báo
Thái nhân cách được xem là một dạng phụ của rối loạn nhân cách chống xã hội (antisocial personality disorder – ASPD) vì những nét tương đồng trong biểu hiện. Tuy nhiên, bạn cần phân biệt rõ 2 tình trạng này vì thực tế chỉ có một số ít người mắc chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội được xác định mang đúng và đủ dấu hiệu của chứng thái nhân cách.
Hành vi và biểu hiện thái nhân cách khác biệt rõ rệt ở từng cá nhân. Một số có thể là tội phạm nguy hiểm nhưng một số khác lại là các nhà lãnh đạo lỗi lạc. Việc này được giải thích hoàn toàn do sự phụ thuộc vào nét nhân cách của họ. Cụ thể hơn, những người có nét tính cách thái nhân cách không nhất thiết sẽ thể hiện các hành vi bài trừ xã hội. Vì vậy, những người có nét tính cách này song hành cùng hành vi chống đối xã hội sẽ được xác định là chứng thái nhân cách.
Bạn có thể xác định sơ bộ thông qua sự quan sát như sau:
Đọc thêm bài viết: Thao túng tâm lý trong tình yêu: Hãy tỉnh táo!
Với câu hỏi nỗi sợ của người thái nhân cách là gì, các chuyên gia thuộc Đại học Amsterdam và Đại học Radboud Nijmegen (Hà Lan) đã phân tích thực hư xoay quanh vấn đề họ có thật sự có cảm giác sợ hãi hay không. Theo kết quả phân tích, họ vẫn có thể trải qua cảm giác sợ hãi tuy nhiên lại không có năng lực nhận ra và phản ứng trước những nguy cơ đối diện.
Cụ thể hơn, các chuyên gia đã thực hiện bóc tách cơ chế phát hiện và phản ứng trước các mối đe dọa của não bộ. Kết quả, họ phát hiện ra những rối loạn, bất thường về cấu trúc vùng ý thức (conscious) và vô thức (unconscious) tại não.
Vì vậy, họ đi đến kết luận và công bố trên chuyên san Psychological Bulletin rằng ngoài những thiếu sót trong cấu trúc não bộ, những người psychopathy đồng thời cũng gặp vấn đề nhận thức, phát hiện khi đối diện các mối đe dọa từ tác nhân bên ngoài.
Thái nhân cách là một tình trạng bất ổn về tâm lý kết hợp với hành vi chống đối xã hội. Tuy nhiên, hành vi và biểu hiện lại khác biệt rõ rệt ở từng cá nhân. Bạn hãy theo dõi thêm các bài viết khác xoay quanh chủ đề tâm lý được cập nhật thường xuyên tại Thehegen để bổ sung nhiều kiến thức bổ ích nhé!
