Ngày nay, việc tự tin với quan điểm của mình dường như trở thành thước đo thành công của giới trẻ. Song thực tế, nhiều bạn trẻ chưa có kinh nghiệm quản lý cảm xúc dễ dẫn đến tình trạng mất bình tĩnh và ảnh hưởng đến công việc lẫn đời sống cá nhân.
Trên các phương tiện truyền thông đại chúng ngày nay, bạn dễ dàng bắt gặp những chương trình truyền hình, thực tế với khách mời/thí sinh là những bạn trẻ với thành tích học tập, làm việc cực khủng. Đi kèm với thành tích chắc chắn là thái độ tự tin, dù có thể hiện ra bằng ngôn từ, hành động hay không. Người bạn trẻ ấy cũng trạc tuổi chúng ta, nhưng đã có khả năng đối đầu với thử thách và đứng trước những cơ hội tuyệt vời mà bạn ấy xứng đáng được nhận. Đôi lúc có thể bạn cũng ao ước rằng giá như bản thân có thể được một phần nhỏ tự tin như bạn ấy.
Hình ảnh những bạn trẻ với tư duy dám nghĩ dám làm, dám bảo vệ đến cùng quan điểm khiến mình nhớ lại một câu chuyện xưa cũ. Đó là một cuộc thi hùng biện cấp cơ sở, ngày đó mình chỉ là một khán giả thầm lặng ngồi dưới góc khán đài nhìn người bạn học giỏi nhất lớp “chiến đấu” với các đối thủ nặng ký khác từ những trường chuyên, lớp chọn trong khu vực. Ngày đó mình của những ngày trẻ dại cũng nghĩ rằng hùng biện đơn giản là bạn nêu lên quan điểm của mình và dùng hết mọi lý lẽ để bảo vệ quan điểm đó trước đối thủ. Họ có nói gì cũng đừng nên để vào tai vì những lời đó sẽ ảnh hưởng đến quyết tâm của bạn. Kết quả người bạn giỏi nhất lớp mình chỉ xếp thứ 2 và một người thầy trong đội ngũ ban giám khảo đã đưa ra một lời nhận xét khiến mình suy nghĩ rất lâu và điều đó ảnh hưởng khá nhiều đến quá trình phát triển tính cách cá nhân sau này.
Thầy bảo rằng kiến thức và khả năng của cả hai bạn đều ngang nhau nhưng ngoài việc nói, chúng ta cũng cần lắng nghe. Vì lắng nghe là kỹ năng quan trọng của một con người. Nếu chỉ biết chăm chăm bảo vệ lý tưởng của mình mà bỏ qua sự đồng cảm, thấu hiểu đối với người khác thì chẳng khác nào xã hội này không có sợi dây liên kết nào cả. Mặt khác, chúng ta cũng nên chú ý rèn luyện cảm xúc khi đối thoại với người khác vì có nhiều người mải mê bảo vệ luận điểm cá nhân mà vô tình để cảm xúc tiêu cực thống trị, từ đó hủy hoại mối quan hệ trân quý và ảnh hưởng cả công việc.
Đọc thêm bài viết: Linh hoạt để đạt được sự hiệu quả thay vì ‘bới lông tìm vết’
Chìa khóa để xây dựng một thái độ lập luận mạnh mẽ bắt nguồn từ việc hiểu rõ về bản thân, bao gồm cả những khía cạnh tích cực và tiêu cực của cảm xúc. Các chuyên gia tâm lý khuyến khích việc nhận thức cảm xúc, từ đó có thể kiểm soát chúng một cách hiệu quả hơn. Khi bạn hiểu biết sâu rộng về cảm xúc, bạn sẽ dễ dàng duy trì sự bình tĩnh ngay cả trong những cuộc thảo luận nảy lửa nhất.
Mặt khác, sự hiểu biết về ngôn từ và ngôn ngữ hình thể là điều không thể phủ nhận. Vai trò của việc sử dụng ngôn ngữ phù hợp, tinh tế không chỉ góp phần nâng cao tính thuyết phục cho lời nói mà còn giữ cho tâm trạng bản thân ổn định. Ngoài ra, mình cho rằng việc xác định một mục tiêu cụ thể trong việc phát triển bản thân không chỉ là một bước quan trọng giúp bạn tránh khỏi nguy cơ lạc đường mà còn giúp tăng cường sự tự chủ cá nhân. Ví dụ như việc bạn mong muốn sở hữu một ngôi nhà nhỏ sẽ mang đến những động lực trong cuộc sống hằng ngày mà còn giúp bạn trở nên chín chắn và kiên định hơn trước những ngã rẽ bất ngờ trong cuộc sống.
Bên cạnh việc học cách điều chỉnh cảm xúc, tư duy cởi mở và thái độ cầu thị cũng là yếu tố quan trọng trong chặng đường phát triển bản thân. Bạn không những rèn luyện được sự linh hoạt trong lập luận hằng ngày mà còn trở nên mở lòng, cân nhắc và thích ứng với những ý kiến trái chiều. Phát triển bản thân để tạo ra lập luận mạnh mẽ mà không làm mất bình tĩnh là một quá trình đòi hỏi sự nhạy bén về tâm trạng, tự tin trong giao tiếp, quyết định và kiểm soát tinh thần cùng với khả năng học hỏi, thích nghi hiệu quả.
Đọc thêm bài viết: Những cách tự nhìn nhận bản thân để bạn thay đổi
Tóm lại, quá trình phát triển bản thân không chỉ là việc tích lũy kiến thức, kỹ năng, mà còn là hành trình định hình tâm lý để quản lý tốt cảm xúc. Theo đó, bạn có thể xây dựng lập luận một cách thuyết phục, mạnh mẽ mà không làm mất đi sự bình tĩnh để nóng quá mất khôn. Kết hợp hiểu biết sâu rộng, giao tiếp hiệu quả, mục tiêu cụ thể và sự rộng mở của tư duy, con người có thể sở hữu nguồn động viên tích cực và sự thăng tiến trong mọi tình huống thách thức.
